စွမ်းဆောင်ရည်၏ကိန်းဂဏန်း ( သို့မဟုတ် COP) သည် စွမ်းအင်ထိရောက်မှု အတိုင်းအတာတစ်ခုဖြစ်သည် ။ ၎င်းသည် အလုပ်လုပ်ရန် စွမ်းအင် (Energy) input ၏ အချိုးဖြစ်သည်။
ဥပမာများ
အပူပေးပန့်၏ COP သည် အလိုရှိသော အပူအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲနေသော အပူပန့်တစ်ခုတွင် လျှပ်စစ် (အလုပ်) အချိုးကို ဖော်ပြသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ အပူပေးပန့်တစ်ခုတွင် ကိန်းဂဏန်းသည် ဝ.၈ ရှိပါက၊ အပူပေးပန့်မှထွက်လာသော အပူပမာဏသည် စနစ်ထဲသို့ စွမ်းအင်၏ 80% ဖြစ်သည်။ 20% ဆုံးရှုံးတယ်။
အပူစုပ်စက် တွင် ၊ COP ကို အပူပေးပန့် (Q h ) မှ ပါဝါထည့်သွင်းမှု (W) မှ လွှဲပြောင်းပေးသည့် အပူကို ယူပြီး တွက်ချက်နိုင်သည် ။ ဥပမာအားဖြင့်၊ အပူပေးပန့်သည် 500 Watts လိုအပ်ပြီး အပူပေးစက်တွင် အထွက် (Q h ) 350 Watts ရှိပါက အပူပေးပန့်တွင် COP 350 Watts/500 Watts ရှိသည်။ ဝပ်များကို ပယ်ဖျက်ပြီး COP of.7 ရရှိသည်။
ရေခဲသေတ္တာစနစ်တွင် အပူကို တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ ရွှေ့သည်။ အလုပ်သည် system ၏ compressor ထဲသို့ input ဖြစ်ပြီး၊ အပူကို အအေးလှောင်ကန်ကဲ့သို့ အရင်းအမြစ်မှ ဖယ်ထုတ်သည်၊ evaporator တွင်ရှိပြီး condenser တွင် အပူကို ထုတ်လွှတ်သည်။ ရေခဲသေတ္တာတစ်ခု၏ COP ကို cooling effect (Q l ) ဖြစ်သည့် cooling source မှ ဖယ်ထုတ်သော အပူကို အလုပ်ထည့်သွင်းမှုထက်တွက်ချက်နိုင်သည် ။
ရေခဲသေတ္တာ၏ COP-
ဂအိုP=မေး/ဒဗလျူ{\ပြသမှုပုံစံ COP=Q/W}
ဘယ်မှာလဲ။မေး{\ပြသမှုပုံစံ Q}အပူကို လွှဲပြောင်းပေးသည်။ဒဗလျူ{\ပြသမှုပုံစံ W}အပူစုပ်စက်ဖြင့် လုပ်ဆောင်သော အလုပ်ဖြစ်သည်။
အပူပေးပန့်၏ COP နှင့် ရေခဲသေတ္တာ၏ COP တို့သည် အောက်ပါတို့နှင့် ဆက်စပ်နေသည်။ဂအိုPဇP=ဂအိုPR+၁{\displaystyle COP_{HP}=COP_{R}+1}
အလုပ်တွင် အပူစုပ်စက်
ပြင်ပအပူချိန် ကျဆင်းလာသည်နှင့်အမျှ အပူပေးပန့ ်၏ COP လျော့နည်းသွားသည်။ အပူချိန် ကျဆင်းလာသည်နှင့်အမျှ အပူစုပ်ထုတ်မှု နည်းပါးလာပြီး ထို့ကြောင့် COP လျော့နည်းသွားပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ပန့်အတွင်းရှိ လေကို အလွန်အမင်း အပူပေးမည့် ပန့်အတွင်းပိုင်းရှိ လမ်းကြောင်းများကို ဖိအားများပေးခြင်းဖြင့် အပူကို ဖန်တီးထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အပူသည် ပိုမိုအေးသောနေရာများသို့ အမြဲသွားနေသဖြင့် ဤအပူသည် စနစ်မှ အနီးပတ်ဝန်းကျင်သို့ ကူးပြောင်းသွားမည်ဖြစ်သည်။ စနစ်၏ ဤအစိတ်အပိုင်းအတွင်းရှိ အပူဖိအားလွန်ကဲခြင်းကို စနစ်၏အခြားအစိတ်အပိုင်း၊ အပူပေးခန်းအပြင်ဘက်ရှိ ပန့်ပတ်လမ်းကြောင်းများမှ လွန်ကဲသောဖိအားပေးခြင်းဖြင့် ညီမျှသည်။ အပူမှအအေးသို့သာ ရွေ့လျားသောကြောင့် အပူသည် အပူမှအအေးသို့သာ ရွေ့လျားနိုင်သောကြောင့် ပြင်ပပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အပူလှိုင်းများသည် ပြင်ပပတ်ဝန်းကျင်ထက် ပြင်ပပတ်ဝန်းကျင်တွင် အပူပိုမိုလိုအပ်ပါသည်။ ဒါကြောင့် အပြင်ဘက်ပတ်ဝန်းကျင်က အရမ်းအေးနေပြီဆိုရင်တော့ အပူကူးပြောင်းဖို့ အလားအလာ သိပ်မရှိဘူး ဆိုလိုတာက ဒီအပူကို အတွင်းပတ်ဝန်းကျင်ကို အပူပေးဖို့ မသုံးနိုင်ပါဘူး။ နိဂုံးချုပ်ရလျှင် ပန့်သည် ပြင်ပပတ်ဝန်းကျင်၏ အပူချိန်ကို ယှဉ်ပြီး စနစ်ထဲသို့ အပူလွှဲပြောင်းရန် တွန်းအားပေးနေမှသာလျှင် အပူစုပ်ပန့်သည် ထိရောက်မှုရှိနိုင်သည်။
COP အကျိုးကျေးဇူး
ဆိုလိုတာကဂအိုP=မေးဂ/ဒဗလျူ{\displaystyle COP=Q_{C}/W}W သည် အလုပ်ဖြစ်ပြီး Q c သည် အအေးလှောင်ကန် (ရေခဲသေတ္တာအတွက်) မှ ထုတ်လွှတ်သော အပူ၊
ဂအိုP=မေးဇ/ဒဗလျူ{\displaystyle COP=Q_{h}/W}Q h သည် hot reservoir (အပူအင်ဂျင်အတွက်) သို့တွန်းပို့သောအပူဖြစ်သည်။